Từ Seoul đến Thành phố Hồ Chí Minh, hoạt động kinh doanh điện thoại thông minh đang sụt giảm của Samsung Electronics và sự sụt giảm đầu tư của các công ty Hàn Quốc đang phủ bóng đen lên Việt Nam - một nền kinh tế Đông Nam Á phụ thuộc nhiều vào gã khổng lồ công nghệ.
Theo Hiệp hội Thương mại Quốc tế Hàn Quốc, thì vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài của Hàn Quốc vào Việt Nam trong 5 tháng đầu năm đã giảm 67,6% xuống còn 670 triệu USD so với một năm trước. Thống kê của Việt Nam cũng cho thấy vốn FDI của Hàn Quốc đã sụt giảm khi nhu cầu toàn cầu chững lại.
Samsung đã đưa Việt Nam trở thành cơ sở sản xuất và xuất khẩu điện thoại thông minh quan trọng, và họ đã sản xuất một nửa sản lượng tại quốc gia này.
Counterpoint Research đã cho biết trong một báo cáo vào tháng trước rằng Samsung là nguyên nhân chính dẫn đến doanh số điện thoại thông minh sản xuất tại Việt Nam kém - giảm 23,1% so với cùng kỳ trong quý đầu tiên.
Nhà phân tích nghiên cứu cấp cao Ivan Ram của Counterpoint cho biết trong báo cáo: "Samsung - hãng thống trị doanh số điện thoại di động "Made in Vietnam" là tác nhân lớn nhất dẫn đến sự sụt giảm. Doanh số của Samsung đã giảm 22,5%, chủ yếu là ở danh mục điện thoại thông minh".
![Sự sụt giảm của điện thoại thông minh Samsung]()
Tác động tiêu cực còn được thể hiện ở Samsung Electronics Việt Nam (SEV) - đơn vị địa phương của công ty. Doanh thu của hãng đã giảm 27,1% xuống 4,3 nghìn tỷ won (3,2 tỷ USD) trong quý 2 so với một năm trước. Lợi nhuận ròng của SEV cũng giảm 10,4% xuống 447,4 tỷ won trong cùng kỳ (theo hồ sơ hàng quý của Samsung Electronics).
Một nguồn tin trong ngành quen thuộc với SEV còn cho biết rằng trước tình hình kinh doanh điện thoại thông minh lỏng lẻo của Samsung, chính phủ Việt Nam đã yêu cầu họ xây dựng một nhà máy bán dẫn tại địa phương, nhưng công ty đã từ chối.
Nguồn tin yêu cầu giấu tên cho biết: "Thủ tướng Việt Nam đã yêu cầu công ty xây dựng nhà máy chip trong nước. Nhưng Samsung không có ý định làm như vậy". Tuy nhiên, một nguồn tin khác trong ngành lại cho biết công ty không loại trừ khả năng xây dựng một cơ sở bán dẫn chính thức. Samsung cho biết chi nhánh Samsung Electro-Mechanicalics đang chuẩn bị sản xuất một số bộ phận chip tại Việt Nam. Bộ Ngoại giao Việt Nam đã không trả lời yêu cầu bình luận của Nikkei về việc liệu chính phủ có đưa ra yêu cầu với Samsung về một nhà máy sản xuất chip hay không.
Samsung đã khai trương một trung tâm nghiên cứu và phát triển trị giá 220 triệu USD tại Hà Nội vào tháng 12 năm 2022, cho biết cơ sở này sẽ tập trung vào các công nghệ phần mềm di động như xử lý thông tin và an toàn liên lạc không dây. Theo nguồn tin quen thuộc với SEV, các vấn đề về thuế có thể là nguyên nhân dẫn đến việc thiếu các khoản đầu tư khác, mặc dù không phải là khoản đầu tư lớn. Nguồn tin cho biết: “Samsung đã đầu tư quá nhiều vào Việt Nam”.
Số liệu thống kê chính thức của Hàn Quốc công bố hôm vào ngày 31/8 cho thấy xuất khẩu chất bán dẫn của nước này đã giảm mạnh trong tháng 7, đây là một ví dụ rõ ràng về sự chậm lại ở Trung Quốc đang gây tổn hại cho các nền kinh tế định hướng xuất khẩu ở những nơi khác ở châu Á. Các lô hàng chip đã giảm 31,2% so với tháng trước, trong khi xuất khẩu linh kiện điện tử giảm 22,7%.
![Sự sụt giảm của điện thoại thông minh Samsung]()
Việt Nam đã cùng với hơn 130 chính phủ khác chống lại cái gọi là cuộc đua xuống đáy, trong đó các quốc gia đang tranh giành các nhà đầu tư thông qua mức thuế suất ngày càng thấp. Thỏa thuận này được Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế làm trung gian và sẽ ấn định mức thuế doanh nghiệp tối thiểu là 15%. Do đó, các công ty đang vận động hành lang để có thêm ưu đãi, trong đó Việt Nam cho biết họ đã "ghi nhận" những đề xuất của Samsung.
Tại một nhà máy điện tử ở miền bắc Việt Nam - nơi Samsung sản xuất phần lớn điện thoại, một người quản lý nói với Nikkei rằng công ty Hàn Quốc đang đào tạo các công ty địa phương một phần để xoa dịu chính phủ. Trong một cuộc phỏng vấn, người quản lý cho biết nhà máy của ông đã tổ chức các buổi đào tạo như vậy cho các chuyên gia tư vấn của Samsung nhưng không thể trở thành nhà cung cấp.
Các nhà phân tích cho rằng hoạt động kinh doanh của Samsung tại Việt Nam có thể tiếp tục suy thoái trong vài quý nữa do cuộc chiến về điện thoại thông minh.
Baik Gil-hyun - nhà phân tích tại Yuanta Securities cho biết: “Để thúc đẩy hoạt động sản xuất điện thoại thông minh của Samsung tại Việt Nam, công ty cần cắt giảm hàng tồn kho và có thêm nhu cầu”. “Chúng tôi hy vọng điều đó có thể xảy ra sau khi trải qua nửa cuối năm nay”.
![Sự sụt giảm của điện thoại thông minh Samsung]()
Samsung và Việt Nam đã có mối quan hệ cùng có lợi trong nhiều năm, với việc công ty tận dụng lợi thế về mức lương và chi phí thấp hơn, sự ổn định chính trị và lực lượng lao động có trình độ học vấn của đất nước. Các nhà phân tích cho rằng chênh lệch múi giờ chỉ hai giờ giữa Hàn Quốc và Việt Nam cũng giúp Samsung làm việc dễ dàng với cơ sở sản xuất tại đây.
Counterpoint cho biết rằng Samsung đã thống trị ngành sản xuất máy tính và điện tử của Việt Nam, trong đó các đối tác trong chuỗi cung ứng của họ cũng trở thành những người đóng góp chính cho tăng trưởng. Bên cạnh điện thoại thông minh, công ty còn sản xuất thiết bị gia dụng cũng như linh kiện cho Apple.
Việt Nam hy vọng sẽ tận dụng được các khoản đầu tư của Samsung để nâng cao chuỗi giá trị, mặc dù các nhà phân tích cho rằng nước ta đang gặp khó khăn trong việc có được các kỹ năng, công nghệ và hệ sinh thái nhà cung cấp cần thiết để thực hiện bước nhảy vọt đó.
![Sự sụt giảm của điện thoại thông minh Samsung]()
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết Samsung nên chuẩn bị cho người dân địa phương lãnh đạo các nhà máy của mình tại Việt Nam, truyền đạt mong muốn “đào tạo và phát triển các nhà quản lý và lãnh đạo người Việt tại Samsung” (Chính phủ Việt Nam cho biết trong một bài đăng cuối tháng 7 trên trang web của mình).
Bark Tae-ho - Chủ tịch Viện Thương mại toàn cầu Lee & Ko, trực thuộc công ty luật Lee & Ko cho rằng việc nuôi dưỡng lao động Việt Nam sẽ là chiến lược đôi bên cùng có lợi cho cả Samsung và Việt Nam.
Bark - cựu Bộ trưởng Thương mại Hàn Quốc cho biết trong thông điệp gửi tới Nikkei: “Giáo dục công nghệ của các công ty nước ngoài là một chính sách công rất quan trọng của Việt Nam, vì trong nước có rất ít trường học hoặc cơ sở giảng dạy công nghệ”.
"Nếu các công ty Hàn Quốc như Samsung Electronics có thể làm được điều này, nó sẽ giúp ích cho cả các công ty Việt Nam và Hàn Quốc. Nó cũng sẽ cải thiện thiện cảm của công chúng đối với các công ty Hàn Quốc. Tôi thực sự muốn khuyến khích điều này".
Hãy cùng chờ xem quan hệ hợp tác phát triển giữa Việt Nam và Samsung có phục hồi được không nhé.
